Ամբողջ թվերի բազմապատկում, բաժանում

Տեսական նյութ

Կանոն 1.

Տարբեր նշաններ ունեցող երկու ամբողջ թվերի արտադրյալը բացասական ամբողջ թիվ է, որի բացարձակ արժեքը հավասար է արտադրիչների բացարձակ արժեքների արտադրյալին։

Օրինակ՝ (–6) · (+3) = –((+6) · (+3)) = –(6 · 3) = –18։

Կանոն 2.

Միևնույն նշանն ունեցող երկու ամբողջ թվերի արտադրյալը դրական ամբողջ թիվ է, որի բացարձակ արժեքը հավասար է

արտադրիչների բացարձակ արժեքների արտադրյալին։

Կամբողջ թվերի բազմապատկման համար, այսինքն՝ ցույց է տալիս, թե արտադրիչների նշաններով ինչպես է որոշվում ամբողջ թվերի արտադրյալի նշանը.

Ամբողջ թվի և զրոյի բազմապատկման արդյունքը միշտ համարվում է զրոյի հավասար։

Նույն կանոններով նաև կատարում ենք բաժանում։

(+)⋅(+)=(+)

(−)⋅(−)=(+)

Առաջադրանքեր(դասարանում)

1) Հաշվե՛ք.

ա) (–8) · (+16)=-128

բ) (+17) · (–4)=-68

գ) (–1) · (+1)=-1, 

դ) (+20) · (–18)=-360

ե) (–7) · (+5)=-35

զ) (+21) · (–6)=-126

է) (–1) · (+7)=-7

ը) (+15) · (–60)=-630

2) Առանց բազմապատկում կատարելու համեմատե՛ք.

ա) (–5) · (–7) > 0, 

բ) (+3) · (+9) > (+8) · (–7),

գ) (–8) · (+6) < 0, 

դ) (–14) · (–12) > (–10) · (+2),

ե) (+16) · (–5) <0, 

զ) (+20) · (–1) < (–6) · (–3)։ 

3) Ի՞նչ թիվ պետք է գրել աստղանիշի փոխարեն, որպեսզի ստացվի 

հավասարություն.

ա) -21 ։ 3 = –7, 

բ) 48 ։ (–8) = –6, 

գ) (–80) ։ (–20) = 4,

դ) 10 ։ (–5) = 2, 

ե) (–45) ։ 15 = –3, 

զ) (80) ։ (–16) = –5։

Առաջադրանքներ (տանը)

4) Հետևյալ թվերը ներկայացրե՛ք երկու արտադրիչների արտադրյա-

լի տեսքով, որոնցից գոնե մեկը բացասական թիվ է.

–40, +32, –1, 0, –12, +9:

10 x-4=-40

-2 x -16=32

-1 x 1=-1

-2 x 6=-12

-3 x 0=0

-3 x -3=9

5) Կատարե՛ք ամբողջ թվերի բազմապատկում.

ա) (–4) · (–5)=20, գ) (+32) · (–6)=-192, ե) (+1) · (+23)=23, է) (–19) · (+7)=-133,

բ) (–8) · 0=0 դ) 0 · (–1)=0 զ) (+14) · (–25)=-350, ը) (–10) · (+12)=-120։

6) Համեմատե՛ք թվերը.

ա) (–5) · 0 < 4, գ) –100 < 100 · (–3) · 0,

բ) (7 · 0) · (–9) > –2, դ) 8 > 37 · (0 · 20)։

7) Համեմատման նշաններից ո՞րը պետք է դնել աստղանիշի փոխարեն, որպեսզի ստացվի ճիշտ համեմատում.

ա) (–4) · (–5) > 0, 

դ) 2 · 3 < (–4) · (–2),

բ) (–8) · 5 < 0, 

ե) 2 · (–20) =(–10) · 4,

գ) 7 · (–3) < (–2) · (–1), 

զ) (–12) · (–2) > 5 · (–1)։

8) Ի՞նչ նշան կունենա երեք ամբողջ թվերի արտադրյալը, որոնցից` 

 ա) երկուսը բացասական թվեր են, մեկը` դրական +

 բ) մեկը բացասական թիվ է, երկուսը` դրական _